Friday, January 18, 2008

Arangkada of Leo Lastimosa for January 19, 2008

            NGANONG ATO SIYA

 

            Unsay nahitabo sa Sugbo ug sa mga Sugbuanon human namiya ang mga Katsila dihang gipatay ni Lapulapu si Ferdinand Magellan niadtong 1521 hangtod sa pag-abot ni Miguel Lopez de Legazpi niadtong 1565?  Igo na lang tang mohangad sa langit ug modangop sa handurawan alang sa tubag.  Kay ang atong katiguwangan wa mabantog sa ilang kamahiligon pagsuwat og kasaysayan.  Ang nihit nga kasayuran nga atong nalilian sa ilang panagway, pagpuyo, pagtuo ug panginabuhi niadtong mga tuiga nagikan sa mga langyaw nga way kukaluoy nga niulipon nila.

          Gitaliwad-an sa gisuwat ni Antonio Pigafetta sa ilang pagbiya sa Sugbo ug sa suwat ni Legazpi sa iyang pag-abot sa Sugbo ang 44 ka tuig nga mga panghitabo sa Sugbo ug mga Sugbuanon nga mahimong di na mahibaw-an sa bag-ong kaliwatan.

-o0o-

          Pinasikad sa mga sinuwat nilang Pigafetta ug Legazpi, atong nasayran nga si Rajah Humabon ang hari sa Sugbo sa 1521 ug si Rajah Tupas nay hari sa mga Sugbuanon sa 1565.  Apan way katin-awan sa managlahi nga talan-awon sa pag-abot sa duha ka pundok sa mga Katsila.  Nganong nagkahigala man silang Humabon ug Magellan apan nag-away silang Tupas ug Legazpi?

          Mas mahigalaon ba lang silang Humabon ug Magellan?  O mas init lag ulo silang Tupas ug Legazpi?  O gipakaingon nilang Tupas nga sayon rang gubaton ang mga langyaw sama sa pagpukan ni Lapulapu kang Magellan dihang gagmay pa silang bata?  O pag-ila lang sa isla ug mga molupyo ang tuyo ni Magellan maong nagda siya og gasa apan pagpangulipon nay tuyo ni Legazpi maong nagbawon siya og mas daghang pulbora ug nipasunog gilayon sa kabalayan sa mga Sugbuanon sa way pagtagad pakiglamano nila?

-o0o-

          Giisip nga mas suod si Sr. Sto. Nino sa mga Sugbuanon ug sa mga Pilipinhon kay sa ubang mga santos tungod sa iyang pagpabilin dinhi niadtong 44 ka tuig nga way mga langyaw nga nanghilabot giunsa nila pagbalaan ang Labawng Makagagahom.  Ang Sto. Nino nahimong kabahin sa mas karaang mga anito nga ilang giampoan.

          Sa wa pa sila mahibawo sa Kinatsila niyang ngan, giyukboan na nilang Sto. Nino nga maoy nagpadaghan sa ilang kuhang mga isda ug sa ani sa ilang umahan.  Siya say gipasidunggan nga maoy nanalipod nila gikan sa mga sakit ug katalagman.

-o0o-

          Lahi sa ubang mga santos kansang balaanong mga kasinatian nahitabo sa langyawng mga yuta, si Sr. Sto. Nino giisip sa atong katiguwangan nga dinhi motumaw sa atong kaugalingong nataran.  Bisan sa kasayuran nga gida siya sa unang hut-ong sa mga langyaw ug sa nisunod nga mga ebidensiya nga susama siya sa Sto. Nino sa Prague,  wa nay makalaksi sa ilang pagtuo nga lumad siya sama nila.

          Maong mas lawom ang gugma ug mas lunsay ang pagtuo sa ilang pagtuaw, "Pit Senyor!"  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

No comments: