Sunday, August 29, 2010

Arangkada of Leo Lastimosa for August 30, 2010

            Boss sa media

 

     Tan-awa ra ning salida sa nagpatuong mga eksperto sa media.  Kuwang na lang og diyutay nga moingon nga "Mirisi!" kon hinayunon sa kagamhanan ang pagpanday og balaodnon nga mopahamtang og news blackout sa umaabot nga mga pagpamihag ug susamang mga panghitabo.  Nakamatngon ba kaha nga mora hinuon silang nidasig sa paglugpit sa kagawasan sa media, nidalidali pagpasabot nga angayng gapuson sa media ang iyang kaugalingon aron nga di na siya hilabtan sa kagamhanan.

     Kasagaran ini nila nagpasinaw lang sa ilang mga bangko.  Way bisan gamayng ideya sa inadlaw nga pakigbisog sa media sa paghipos sa mga balita.  Apan silay labing unang magwali nga sayop ning balitaa, sayop tong pagkasuwata.

          -o0o-

     Ang media kinahanglan nga pahinumdoman matag karon ug unya sa iyang mga gimbuhaton.  Ang media kinahanglan nga badlungon sa matag higayon nga mopakita og timaan sa pagtipas sa tarung nga agianan.  Ang media kinahanglan nga luwason gikan sa pag-abuso sa iyang gahom ug paglapas sa katungod sa inosenteng katawhan.

     Apan ang pagbadlong di mahimong maggikan sa kadagkoan sa kagamhanan.  Nga maoy kasagarang ikabangga sa media sa iyang inadlawng pagtuki sa batakang panginahanglan sa katawhan ug sa kadudahan nga mga transaksiyon sa kagamhanan.  Kon mga politiko maoy paundayonan, taptapan nilang mata ug gakotan ang baba sa media aron magsige na lang og yangu-yango.

          -o0o-

     Labawng hilas ang mga nagtawag sa ilang kaugalingon og "media watchdogs."  Nga kasagaran gisakpan sa mga tawong way alamag sa media.  Pipila sa mga tagduma nakatrabaho niadto sa media apan wa molungtad ni molampos.  Maong nidangop na lang sa pagpangayo og kuwarta gikan sa ubang kanasuran aron ikatingob ang ilang panahon sa pagpamantay sa media.

     Maong ganahan silang mopahamtang sa ilang hiktin ug kinaugalingon nga mga panglantaw aron lang may ikatimang sa media.  Alang nila ang media hugaw, kurakot, di kamao ug makadaot sa nasud ug sa katawhan.  Ug gitan-aw ang ilang kaugalingon nga maoy bugtong manluluwas sa media ug sa katawhan.

          -o0o-

     Ang labing takos nga makasubli sa kapuslanan o ka way kapuslanan sa media mao ang iyang mga konsumidor.  Nga maoy nagbasa, naminaw ug nagtan-aw sa media matag adlaw.  Silay labing unang makabantay kon may sakop sa media nga motulipsay, o mopahimus sa propesyon, o magpaggamit na sa hakog ug gamhanang mga interes.

     Mga konsumidor ang tinuod nga nagbuhi sa media.  Ang ilang pagsunod sa mga produkto sa media maoy nakadani sa advertisers, nakasuhol sa mga peryodista ug nakapalit og kahimanan pagpalihok sa media organizations.  Maong ang mga konsumidor sab, di ang gamhanang mga politiko ni nagpatuong tarung nga mga eksperto, ang tinuorayng makasilot sa masalaypon nga media.  Mahimo gani nilang pitlukon sa hingpit ang media.  Pinaagi sa paghunong na pagbasa, pagpaminaw ug pagtan-aw.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

No comments: