Tuesday, December 2, 2008

Arangkada of Leo Lastimosa for December 3, 2008

              PALAWAY SA LANA

 

       Ang presyo sa lana sa merkado sa kalibotan nitibugsok nag $99 dolyares matag baril sa niaging lima ka buwan.  Ang presyong $48 matag baril sa akong pagsuwat ini maoy labing ubos nga ang-ang sukad niadtong 2005.  Ang higanteng mga kompaniya sa lana nakapatuman na sa ikaduhang sunud-sunod nga dakong laslas sa ilang presyo.  Apan ang plitehan sa mga sakyanang pamasahero padayon nga nalansang sa ang-ang dihang ang lana tag-$147 matag baril pa niadtong Hulyo ning tuiga.

            Salamat sa LTFRB.  Nga maoy nipatigbabaw sa di makiangayon nga kahimtang.  Nga maoy nitino nga ang kinabag-an sa katawhan pabilin nga maglaway sa makiangayon nilang bahin sa kaayuhan sa pagtidlom sa presyo sa lana.

-o0o-

            Inay tumanon ang iyang tahas pagpalambo sa himsog ug makiangayon nga relasyon tali sa mga pasahero ug transport groups, ang LTFRB maoy nahimong babag sa pagtakda sa plitehan sa makiangayon nga ang-ang, agad sa presyo sa lana ug ubang sangkap sa mga sakyanang pamasahero.  Inay maningkamot pag-umol og formula sa mas hapsay ug dinalian nga pagtakda sa plitehan, gilawog na hinuon ang ilang tahas ngadto sa kapritso ug hakog nga mga interes sa mga politiko.

            Gihimo na ang plitehan nga kahimanan pagpahumot sa mga ngan sa mga politiko ug pagkubit og mga boto.  Mao nga ang us-os o usbaw sa plitehan di gyod tukma.  Kon di dako ra, gamay ra.  Ang mga pasahero ug transport groups managsamang mga biktima.

-o0o-

            Ang labing dakong kadaot nga nahimo sa LTFRB mao ang pagtampo sa pagpabilin sa artipisyal nga kataas sa presyo sa inadlawng mga palaliton.  Nga nagsalig sa mga sakyanang pamasahero aron mabalhin gikan sa mga bodega ngadto sa mga tindahan.  Tungod sa paglansang sa taas nga plitehan, ang mga magpapatigayon nakaangkon og lutsanan pagpaburot pagsamot sa ilang ginansiya.

            Luoy ang mga konsumidor.  Ma-pasahero, ma-drayber, o ma-operator man sa mga sakyanang pamasahero.  Silay nasugamak sa makalilisang nga presyo sa inadlawng palaliton.  Samtang nihiyos nang ilang panudlanan tungod sa kalibotanong krisis sa ekonomiya.

-o0o-

            Kinsay mobadlong sa LTFRB?  Di ang kagamhanan.  Kansang kadagkoan wa magpakabana unsa na kalisod ang kahimtang sa katawhan.  Sa ilang way kinutoban nga kakurakot ug kamapahimuslanon, ang ilang makita sa tag-as nga mga presyo mao ra ang mas dako nga buhis nga ilang makolekta.

            Mao nga kitang mga konsumidor mao ra ang makahaw-as sa atong kaugalingon gikan ning salawayon nga panaugdaog.  Di tang kapaabot og tabang gikan sa mga tawo nga mao untay atong gitahasan pagpanalipod sa atong mga interes.  Kon magtinagsa, wa tay mahimo.  Apan kon magkahiusa pagtingog ug paglihok, way makasanta sa makiangayon nga kausaban nga atong gitinguha.  Magpabilin ka bang mangiyugpos ug magyaka?  O mobarug, mangisog, mosiyagit ug hingpit na nga magpakabana?  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

No comments: