Thursday, December 11, 2008

Arangkada of Leo Lastimosa for December 12, 2008

              ILAD SA BANGKO

 

       Kaluoy sa depositors sa rural banks nga nanira.  Kinandadohang ganghaan og notisya sa "bank holiday" mao na lay nisugat nila.  Way katin-awan.  Mga guwardiya ray niatubang nila.  Nga utro sang gibutaan nganong wa na mangabli ang mga bangko nga ilang gibantayan.  Wa nang kahibawo kanus-a makuha ang kuwartang ilang hinagoan.  Wa pa gyoy katin-awan nga nadawat sa pait nilang gidangatan.

            Di tang kapaabot sa mga bangko nga mopahibawong daan sa ilang bank holiday.  Tino nga matilok ang ilang pundo sa mga kliyente nga maglumba pagkuha sa ilang deposito.  Apan duna unta dayoy katin-awan nga luwatan sa pagpanira na nila.  Ang pagtak-om sa Bangko Sentral ng Pilipinas (BSP) wa katabang pagpasabot sa mga biktima.

-o0o-

            Atubangan sa kalibotanong krisis sa ekonomiya, labihan kamahinungdanon ang pagpalambo sa pagsalig sa katawhan sa mga bangko.  Ang pagpanira sa pipila ka rural banks di makarepresentar sa kinatibuk-ang kahimsog sa mga bangko sa nasud.  Apan ang dakong haw-ang sa kasayuran, nga sayon ra untang tapakan kon may nangatubang ug nipasabot pa lang dayon sa naigo nga depositors, makatay-og sa tibuok industriya.

            Tukma nga kasayuran ray makapakalma sa katawhan.  Kon magkarakara na sila, kon makahukom na pagkuha sa ilang kuwarta, way bangko nga makalahutay, way bangko bisan unsa kadako ug kadato nga magpabiling magbarug.  Ang pangiyugpos sa BSP ug ubang mga haligi sa industriya, atubangan sa kahadlok nga nituybo nang daan sa paghagsa sa higanteng mga institusyon sa panalapi sa Estados Unidos ug ubang kanasuran, kuyaw nga mamahimong sentensiya sa kamatayon sa industriya.

-o0o-

            Angayng hingusgan sa kagamhanan ang kampanya pagkumbinser sa katawhan pagpabilin sa ilang kuwarta sa bangko.  Kay mao ra ning paagiha nga magpabiling buhi ang ekonomiya.  Kay ang ilang kuwarta sa mga bangko magamit sa pagpahuwam sa ubang mga bangko ug mga institusyon ug pagpalihok sa tanang industriya.

            Kon magpasuwabi nang kahadlok sa katawhan, nga mapugos na sila pagtipig sa ilang kuwarta, goodbye bunot na lang ang mga bangko.  Ug ang kinatibuk-ang ekonomiya.  Wa nay kuwarta nga mopalihok sa patigayon.  Wa nay kuwarta nga mahuwaman sa nagtakilid nga mga negosyo.  Mapapas ang mga trabaho.  Ug mohagsa ang nasud.

-o0o-

            Gawas sa paghatag og tukma ug dinaliang kasayuran sa katawhan, ang BSP ug ubang buhatan sa kagamhanan angayng mobaraw sa mga bangko ug ubang mga institusyon nga mosaad sa buwan ug mga bituon aron lang makuha ang hiniposang kuwarta sa mga retirado, OFWs ug ubang inosenteng depositors.

            Ang pagkabiktima sa kaliboan ka mga tawo nagmatuod nga napakyas ang BSP ug ang kagamhanan pagpanalipod nila.  Ang pagpanira sa pipila ka mga bangko nagmatuod nga nagpabaya sila sa pagpatuman sa batakan nga mga lagda pagpanalipod sa katawhan gikan mapahimuslanon nga mga mangingilad.  Ma-higala man ni Bise Presidente Noli de Castro o dili.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

No comments: