Tuesday, March 25, 2008

Arangkada of Leo Lastimosa for March 26, 2008

          PASIDAAN SA KRISIS

 

          Ang krisis sa bugas atol sa pamunoan ni kanhi presidente Fidel Ramos niulbo tungod sa pagpaburot sa Departamento sa Agrikultura (DA) sa imbentaryo sa bugas humay.  Nagdumili ang Malakanyang pagpamalit og dugang bugas gikan sa gawas sa nasud bisan sa sibaw nga pasidaan sa kanihit sa suplay.  Dihang nabantang na sa kadaghanan ang makauuwawng kasaypanan sa iyang pamunoan, napugos si Ramos pagpalagpot sa iyang kalihim sa agrikultura nga nangiyugpos lang atubangan sa krisis.

          Ang labing kusganong nipasidaan ni Ramos niadtong higayona mao ang Sugbuanong nasudnong presidente sa Grains Retailers Confederation (Grecon).  Si Teresa Alegado nagduda nga samang sayop nga mga numero maoy gitamdan karon sa DA ug sa Malakanyang sa pag-insistir nga ang pagsaka sa presyo wa magpasabot nga nagnihit ang suplay sa bugas.

-o0o-

          Sukwahi sa pangangkon ni Agriculture Secretary Arthur Yap sa kaabunda sa ani sa Pilipinas, gitataw ni Alegado nga nitidlom ang produksiyon sa bugas humay sa nagkalainlaing bahin sa nasud nga iyang naduaw tungod sa bagyo ug baha sa niaging tuig.  Si Alegado nitug-an sa DYAB Abante Bisaya nga sa Nobyembre pa sa niaging tuig siyang nakabantay sa nag-ung-ong nga kanihit sa bugas.  Apan sama sa nahitabo atol sa pamunoang Ramos, wa paminawa ang iyang mga pasidaan.

          Nipasidaan si Alegado nga lahi nang kahimtang karon kay sa panahon ni Ramos.  Niadtong higayona, ang Pilipinas ray nangompra og bugas humay gikan sa Thailand ug Vietnam.  Karon nihunong nag pamaligya og bugas ang Thailand ug daghan nang nag-ilog sa bugas sa Vietnam—apil nang mas adunahan nga Tsina ug India.  Ang labing dakong kabalaka ni Alegado nga ang dakong kuwarta nga igahin sa Pilipinas di na maka-garantiya nga may mahibilin pang bugas nga iyang mapalit.

-o0o-

          Inay moangkon sa kanihit sa bugas aron magsugod nag sulbad ini, si Pres. Arroyo nipasangil nga gimaniobra sa mga negosyante ang presyo.  Iyang gimandoan si Yap pagsunod sa mga trak gikan sa mga bodega aron matultolan asa ihatod ang bugas.

Namasangil sab si Arroyo nga mahimong gitagoan sa mga negosyante ang bugas.  Nga nisukwahi sa iyang pangangkon nga wa magnihit ang suplay.  Apan wa ning kapugong ni Yap pagdason sa iyang amo.  Matod niya nisakang presyo sa bugas tungod sa pagmahal sa abuno baleg 150%.

-o0o-

          Nitumaw rong kahigayonan nga ang 30 ka container vans sa Vietnamese rice nga nasakmit gikan sa bodega sa Mandaue City mao ra sab ang kargamento sa 15,000 ka sakong NFA rice nga alang unta sa Cotabato apan wa na igkita ug gituohang gipasimang sa ubang bahin sa nasud.

          Ambot nganong wa tumana ni Yap ang sugo ni Arroyo pagsusi sa mga bodega.  Kay DYAB nay nagpahibawo ni Yap mahitungod sa rice shipment nga gidudahang gipayuhot.  [30]  leo_lastimosa@abs-cbn.com

No comments: